تفاوت فارکس و فیوچرز
بازار فارکس تفاوت‌های بسیاری با بازار فیوچرز یا آتی دارد. در بازار فارکس، ارز کشورها، خرید و فروش می‌شود اما در بازار فیوچرز می‌توان دارایی‌های مالی مختلفی را طی قراردادهایی معامله کرد. این دارایی‌ها شامل فارکس، شاخص‌ها، سهام، کامودیتی‌ها و موارد بسیار دیگری می‌شود. مهمترین تفاوت‌های بازار فیوچرز و فارکس را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- فارکس بازاری غیرمتمرکز و خارج از بورس (OTC) است در حالی که فیوچرز بازاری متمرکز است که محل انجام معاملات آن در بورس‌های رسمی است.
- معاملات فیوچرز تاریخ انقضا دارند در حالی که معاملات فارکس را می‌توان بدون تاریخ انقضا انجام داد.
- میزان لوریج در فارکس بیشتر از فیوچرز است.
علاوه بر این تفاوت‌ها، فارکس و فیوچرز از نظر میزان کارمزد، حجم معاملات، نقدینگی و فاکتورهای دیگر هم با هم متفاوت‌اند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
بازار فارکس چیست؟
هر کسی که به خارج از کشور سفر کرده باشد یا کار خرید و فروش کالاها از یک کشور دیگر را انجام داده باشد از ارزهای خارجی و تفاوت ارزش آن‌ها باخبر است. تفاوت در قیمت یا ارزش این ارزها در طول زمان باعث تشکیل بازاری به نام فارکس شد. بازاری که امروزه به عنوان بزرگترین بازار مالی در دنیا شناخته می‌شود.
بازار فارکس (Forex Market) محلی است که در آن معاملات ارزی صورت می‌گیرد. این معاملات به صورت مقایسه ارزش دو ارز نسبت به یکدیگر انجام می‌شوند، مثلا ارز یورو در برابر دلار که با نماد EUR/USD نشان داده می‌شود. با خرید این جفت ارز، شما یورو را می‌خرید و دلار را می‌فروشید. این مکانیزم پایه و اساس تجارت بین المللی است.
در فارکس یا FX که بازاری غیرمتمرکز است، از طریق معاملات CFD یا قراردادهای مابه التفاوت می‌توانید از افزایش و کاهش ارزها سود به دست بیاورید.
بازار فیوچرز چیست؟
بازار فیوچرز(Futures Market)، اولین بار در قرن نوزدهم میلادی به عنوان زیر مجموعه‌ای از بازار کامودیتی‌ها شکل گرفت. در آن زمان کشاورزان می‌خواستند، قیمت فروش آتی کالاهایشان تضمین شود و از همین جا بود که قراردادهای فیوچرز به وجود آمدند.
قراردادهای آتی یا فیوچرز، نوعی ابزار معاملاتی مشتقه هستند که ارزش آن‌ها بر اساس دارایی پایه‌شان تعیین می‌شود. این دارایی پایه می‌تواند ارز، کالاها، سهام و… باشد. در قرارداد آتی، تعهدی بین خریدار و فروشنده برای خرید یا فروش دارایی پایه در یک قیمت مشخص و در یک تاریخ مشخص در آینده شکل می‌گیرد.
در قراردادهای فیوچرز خریدار باید دارایی پایه را در زمان مشخص شده بخرد و فروشنده هم باید در زمان مقرر یا قبل از آن، دارایی پایه را بفروشد.
پیشنهاد ویژه: استراتژی فارکس
تفاوت فارکس و فیوچرز از لحاظ نقدینگی
حجم معاملات روزانه در بازار فارکس، 6.6 تریلیون دلار است. همین نکته باعث شده تا فارکس بزرگترین و نقدشونده‌ترین بازار مالی در جهان باشد. با این حال حجم معاملات روزانه در بازار فیوچرز حدود 30 میلیارد دلار است. این میزان حجم در برابر فارکس بسیار ناچیز است.
بنابراین فارکس نسبت به فیوچرز، نقدشوندگی یا لیکوئیدیتی بیشتری دارد. یعنی در هر زمان می‌توانید پوزیشن خود را بسته و بدون هیچ گونه اسلیپیج یا لغزش قیمتی آن را به پول نقد تبدیل کنید (البته به جز مواردی که میزان نوسان در فارکس زیاد است و وجود اسلیپیج طبیعی است).
پیشنهاد مطالعه: آموزش خرید و فروش در بازار فارکس
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر ساعت معاملات
فارکس بازاری 24 ساعته است. این بازار از روز یکشنبه و ساعت 5 عصر به وقت EST (1:30 صبح دوشنبه به وقت ایران) در سشن سیدنی شروع به کار می‌کند. بعد از آن با فاصله‌های زمانی مشخصی سشن ژاپن، لندن و نیویورک باز می‌شوند. زمانی که بازار نیویورک بسته می‌شود، سشن سیدنی دوباره شروع به کار می‌کند. همین نکته باعث می‌شود تا معامله گران بتوانند نسبت به اخباری که در یکی از این سشن‌ها اتفاق می‌افتد، آگاه باشند و در سشن بعدی متناسب با آن عمل کنند.
در بازار فیوچرز به دلیل پیوسته نبودن ساعات معاملات، امکان آگاهی از تاثیر اخبار سایر کشورها در معاملات فیوچرز برای معامله گران ناشناخته می‌ماند و تا زمانی که بازار باز نشود و نسبت به اخبار واکنش نشان ندهد نمی‌توان تصمیم معاملاتی گرفت. مثلا ممکن است زمانی که بازار فیوچرز آمریکا بسته است، اخبار مهمی در انگلستان یا ژاپن منتشر شود. در این حالت به علت انتشار اخبار در زمان بسته بودن بازار، فرصت تطابق با بازار برای معامله گران فیوچرز کمتر است. علاوه بر این از آن جایی که دارایی پایه در قراردادهای فیوچرز متفاوت است، زمان باز و بسته شدن بازارهای مرتبط با آن‌ها متفاوت است.
در قراردادهای فیوچرز با این که امکان معامله در بازارهای شبانه وجود دارد اما باز نسبت به فارکس که 24 ساعته باز است، معاملات کمتری در آن صورت می‌گیرد.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر میزان کارمزد
با محبوبیت روز افزون بروکرهای ECN در فارکس، میزان اسپرد معاملات کم شده و تقریبا به صفر رسیده است. با این حال برای انجام معاملات با این بروکرها همچنان باید کارمزدی به عنوان کمیسیون بپردازید اما این کمیسیون در برابر کارمزدهای معاملات فیوچرز بسیار اندک است. از طرف دیگر رقابت میان بروکرهای فارکس بسیار زیاد است و همین باعث شده تا آن‌ها بهترین قیمت‌های ممکن به همراه کمترین اسپردها را ارائه کنند.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر قطعیت قیمت
در شرایط نرمال بازار، زمانی که در فارکس معامله می‌کنید، قیمت‌ها قطعی و مشخص هستند و سفارشات به سرعت اجرا می‌شوند حال آن که در بازار فیوچرز قطعیت قیمت‌ها و سرعت اجرای سفارشات تضمین شده نیست.
قیمت‌هایی که در بازار فیوچرز نشان داده می‌شوند، نشان دهنده آخرین قیمت معامله هستند و این لزوما به این معنا نیست که سفارش شما در همین قیمت انجام می‌شود.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر مدیریت ریسک
معامله گران بازارهای مالی بایستی توانایی مدیریت ریسک دارایی خود را داشته باشند. به لطف پلتفرم‌های معاملاتی آنلاین در بازار اسپات فارکس می‌توان میزان ریسک را کنترل کرد. اگر معامله‌ای برخلاف انتظار پیش برود و میزان مارجین مورد نیاز شما کمتر از میزان تعیین شده شود، مارجین کال می‌شوید. در شرایط نرمال بازار، فورا تمام پوزیشن‌های باز شما بسته می‌شوند (در برخی مواقع ممکن است سفارش شما در زیر سطح استاپ بسته شود).
در بازار فیوچرز ممکن است میزان ضرر شما بیشتر از سرمایه موجود در حساب معاملاتی‌تان شود و مسئولیت کسری حساب با شماست و باید بقیه آن را بپردازید.
مزایا و معایب بازار فیوچرز
بازار فیوچرز مزیت‌هایی دارد که باعث می‌شود تریدرهای زیادی این بازار را برای معامله کردن انتخاب کنند:
- نوسانات: میزان نوسانات در بازار فیوچرز نسبتا خوب است و فرصت‌های کسب سود مناسبی را در اختیار معامله گران قرار می‌دهد. در واقع مقدار نوسانات در بیشتر مواقع در یک محدوده مشخص حرکت می‌کند.
- تنوع: گزینه‌های معاملاتی در قراردادهای فیوچرز به دلیل متفاوت بودن دارایی پایه بسیار زیاد است. مثلا می‌توان به قراردادهای آتی در کالاها، سهام، اوراق قرضه و ارزها اشاره کرد.
- لوریج: امکان استفاده از لوریج در قراردادهای فیوچرز وجود دارد. با استفاده از لوریج می‌توان سود بیشتری نسبت به سرمایه اولیه به دست آورد. با این حال در صورت استفاده نادرست میزان ضرر شما نیز بیشتر می‌شود.
با این حال قراردادهای فیوچرز معایب خاص خود را نیز دارد:
- نوسانات: گاهی میزان نوسانات در بازار فیوچرز به صورت دوره‌ای شدید می‌شود و همین موضوع انجام معاملات در این بازار را سخت می‌کند. البته بازار فیوچرز به غیر قابل پیش بینی بودن معروف است و نوسانات غافلگیر کننده‌ای در آن رخ می‌دهد.
- پیچیدگی: یکی از مهمترین معایب بازار فیوچرز پیچیدگی آن است. هر قرارداد آتی قیمت‌گذاری، ساعات معاملات، تاریخ انقضا و مشخصات کمی متفاوتی دارد.
- لوریج: هر چند امکان استفاده از لوریج در معاملات فیوچرز وجود دارد اما مقدار آن محدود است و نسبت به معاملات CFD در فارکس کمتر است.
مزایا و معایب بازار فارکس
معامله گران و سرمایه گذاران فارکس از مزایای خاصی در این بازار برخوردار هستند:
- نقدینگی: میزان حجم معاملات و نقدینگی در فارکس بسیار زیاد است.
- ساعت معاملات: ۲۴ ساعته بودن فارکس یک نوع پیوستگی در معاملات این بازار به وجود می‌آورد.
- عدم پیچیدگی: در این بازار فقط با ارزها سروکار دارید و می‌توانید عوامل تاثیرگذار بر آن‌ها را به راحتی طبقه بندی و بررسی کنید.
- لوریج: میزان لوریج در فارکس محدوده وسیعی دارد و معامله گران می‌توانند از هر اهرمی که تمایل داشتند، استفاده کنند.
با وجود مزیت‌ها، فارکس همچون سایر بازارهای مالی معایبی نیز دارد:
- رگوله: با توجه به این که فارکس یک بازار OTC و غیرمتمرکز است، باید در مورد رگوله یا مجوز بروکرهای فارکس بیشتر تحقیق کرد، چون یک نهاد متمرکز وجود ندارد که فعالیت همه بروکرها را تایید کند. بنابراین باید در انتخاب بروکر فارکس دقت کنید.
- نوسانات: گاهی اوقات به دلیل انتشار آمار اقتصادی توسط بانک‌ها و دولت‌ها، نوسانات شدیدی در قیمت جفت ارزها در فارکس اتفاق می‌افتد.
- لوریج: میزان حداکثر لوریج در برخی بروکرها زیاد است و معامله گران مبتدی ممکن است با لوریج بالا به سرعت سرمایه خود را از دست بدهند.
بازار فارکس بهتر است یا فیوچرز؟
بسیاری از افراد نمی‌دانند بین فارکس یا فیوچرز کدام بازار را انتخاب کنند. بازار فارکس و فیوچرز هر کدام مزیت‌های خاص خود را دارند و هر کس می‌تواند با توجه با اهداف سرمایه گذاری بلند مدت و کوتاه مدت، یکی از آن‌ها را انتخاب کند. در این میان فرقی هم نمی‌کند که اسکالپر یا سوئینگ تریدر و یا حتی معامله گر روزانه باشید چون هر دوی این بازارها برای انواع ترید و تریدرها مناسب است.
برای این که بتوانید بین بازار فیوچرز و فارکس یکی را انتخاب کنید باید به موارد زیر دقت کنید:
۱- از آن جایی که قراردادهای فیوچرز در بازارهای متمرکز و بورس صورت می‌گیرند، امکان انجام معاملات فیوچرز در این بازارها برای ایرانیان وجود ندارد. البته ما در بورس ایران، بازار آتی داریم که در آن قراردادهای فیوچرز بر پایه کالاهایی که در ایران وجود دارد، انجام می‌شوند. به این نکته مهم نیز باید دقت کنید که در برخی بروکرها امکان انجام معاملات CFD در قراردادهای فیوچرز وجود دارد.
۲- بازار فارکس برای معامله گران مبتدی مناسب‌تر است چون این افراد می‌توانند با سرمایه کمتری در این بازار شروع به کار کنند و ریسک بلند مدتی آن‌ها را تهدید نمی‌کند.
۳- مفاهیم بازار فیوچرز پیچیده‌تر هستند و یادگیری آن‌ها زمان بیشتری طول می‌کشد. مثلا نحوه انجام معاملات با در نظر گرفتن تاریخ انقضا و مقادیر مختلف مارجین مورد نیاز باعث پیچیدگی بیشتر آن‌ها می‌شود.
البته معامله گران حرفه‌ای می‌توانند به صورت همزمان در هر دو بازار معامله کنند و از مزایای آن‌ها برخوردار شوند.
در این مقاله به تفاوت فارکس و فیوچرز از جنبه‌های مختلفی مثل میزان نقدینگی، ساعات معاملات، مقدار ریسک، کارمزد و … پرداختیم و مزیت‌ها و محدودیت‌های هر کدام از این دو نوع بازار را شرح دادیم. حالا نوبت شماست تا با توجه به فاکتورهایی که در این مقاله برای بررسی دو بازار فارکس و فیوچرز توضیح دادیم، معامله کردن در یکی از آن‌ها یا هر دوی آن‌ها را انتخاب کنید.
مشاهده بیشتر: دوره آموزش جامع فارکس
سوالات متداول
۱- تفاوت بازار فارکس و فیوچرز چیست؟
فارکس بازاری است که در آن ارز کشورها با یکدیگر معامله می‌شوند در حالی که در بازار فیوچرز، قراردادهای آتی مختلفی بر پایه کالاها، شاخص‌ها، ارزها، اوراق قرضه و… انجام می‌شوند.
۲- بازار فارکس و فیوچرز در چه مواردی با هم تفاوت دارند؟
این دو بازار از نظر نوع بازار، نقدینگی، قطعیت قیمت‌ها، ساعات معاملات، پیچیدگی انجام معاملات و… با یکدیگر متفاوت‌اند. در متن مقاله همه این موارد توضیح داده شده‌اند.
۳- بازار فارکس را برای معامله کردن انتخاب کنیم یا فیوچرز؟
در انتخاب یکی از این دو بازار برای معامله گری باید محل زندگی، میزان سرمایه و تخصص خود را در نظر بگیرید. در متن مقاله به توضیح این موارد و رابطه آن‌ها با این دو بازار پرداخته‌ایم.
